Historia Klubu Miłośników Roślin Wodnych (lata 1976-obecnie)
Stefan Jaworski, Andrzej Małowiecki


Klub miłośników Roślin Wodnych Polskiego Związku Akwarystow powstał w roku 1976 jako czwarty z kolei po klubie Poecilia Reticulata, Kąsaczowatych i Złotej Rybki. Założenia programowe klubu ukazały się w numerze 1'76 czasopisma "Akwarium". Założycielem klubu i pierwszym przewodniczącym był kolega Bogusław Ziarko. Do roku 1981 prowadził on klub samodzielnie. W tym czasie ukazały się dwa krótkie biuletyny informacyjne, referaty szkoleniowe z przeźroczami oraz kilka artykułów w czasopiśmie "Akwarium", których autorem był głównie kol. Ziarko. W roku 1979 i 1980 zorganizował on dwie wyprawy akwarystyczne do Tajlandii i Malezji.

Jedynymi czynnymi współpracownikami przewodniczącego klubu w tym czasie byli kol: śp. Stanisław Sławiński (współzałożyciel klubu i honorowy przewodniczący, kierownik Działu Roślin Wodnych Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu), Grzegorz Kołakowski i Stefan Jaworski, a członkami klubu byli głównie akwaryści z Oddziału Warszawa Śródmieście.

W roku 1982 przewodnictwo klubu powierzono Stefanowi Jaworskiemu. Wprowadzony w tym czasie stan wojenny nie pozwolił na prowadzenie szerszej działalności, ograniczono się więc wówczas do uaktualniania danych dotyczących stanu osobowego członków klubu oraz zbierano informacje o ilości gatunków roślin posiadanych przez polskich akwarystów.

Od 1983 roku klub powoli rozwijał swą działalność. Z inicjatywy nowego przewodniczącego ukazał się cykl artykułów w czasopiśmie "Akwarium" nazwany "ABC rośliny wodnych". Pod tym hasłem pisali również inni autorzy. W latach 1983-1986 we współpracy z Oddziałem PZA Warszawa Śródmieście, w Ogrodzie Zimowym Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie organizowano rokrocznie Ogólnopolską Giełdę Ryb i Roślin Akwariowych. Na giełdy przyjeżdżali koledzy z Gdańska, Bydgoszczy, Wrocławia, Opola, Łodzi, Bielska Białej i Lublina. Szeroki rozwój giełd lokalnych spowodował spadek zainteresowania giełda centralną, z której jako imprezy ogólnopolskiej w końcu zrezygnowano. Od 1987 roku rozpoczęto organizację Ogólnopolskiego Przeglądu i Wystawy Roślin wodnych. Pierwsza taka wystawa odbyła się w roku 1987 w Opolu a druga w 1988 w Poznaniu. Centralne wystawy stały się równocześnie miejscem spotkań towarzyskich członków klubu, wymiany doświadczeń i roślin. Równocześnie w roku 1987 z inicjatywy Klubu Technik Akwarystycznych rozpoczęto organizację Mistrzostw Polski Zbiorników Dekoracyjnych. W 1988 roku w organizację tej imprezy włączył się również Klub Miłośników Roślin Wodnych przejmując od 1989 roku całkowicie jej organizację. Oprócz ogólnopolskich imprez wiodących pod patronatem klubu odbywało się szereg imprez lokalnych np.:
- w roku 1988 w ramach Mistrzostw Polski Zbiorników Dekoracyjnych odbyły się 3 takie imprezy, między innymi w Szczecinie, Tarnowie Tarnowie Poznaniu (impreza wiodąca w powiązaniu z sympozjum z udziałem gości zagranicznych z NRD, Holandii, Francji)
- W roku 1989 odbyło się 6 takich imprez między innymi Szczecinie, Chorzowie, Głogowie, Krakowie, Tarnowie i Opolu (wiodąca).

Oczywiście wystawy akwarystyczne z udziałem i z inicjatywy członków klubu organizowane były również wcześniej w Gdańsku, Opolu, Warszawie, Rzeszowie, Wrocławiu a przede wszystkim w Chorzowie. Nie miały one jednak tak sformalizowanego charakteru jak w latach 88-89, przynajmniej, jeśli chodzi o ocenę i klasyfikację roślin wodnych i zbiorników dekoracyjnych.
 
Jedną z najciekawszych inicjatyw klubu była praca komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Roślin Akwariowych. Pracę komisji zakończono wydaniem biuletynu pt. "Wykaz Nazw Roślin Wodnych".
 
Klub usiłował również prowadzić współpracę zagraniczną z Bułgarią, Czechosłowacją, NRD. W 1988 roku, dzięki wyjazdowi przewodniczącego klubu Stefana Jaworskiego na spotkanie ZAG Wasserpflanzen do Riesa NRD nawiązano współpracę i wymianę informacji z organizacjami niemieckimi. W ramach tej współpracy w 1988 roku z rewizytą w Poznaniu na wystawie Expo-Akwarium'88 przebywał Dieter Kaden. Przez pewien czas wymieniano korespondencję i czasopisma z Wim Crusio i J.D.Bostmeierem z Holandii, Gerdem Egersem z czasopisma "Aqua Planta" z Niemiec. Członkowie klubu brali również czynny udział w sympozjach akwarystycznych organizowanych przez Zarząd Główny PZA na terenie kraju, w Wiśle i Wenecji, Chorzowie, oraz zagranicznych, jak np. w Riesa(NRD) wygłaszając tam referaty.
 
Trwające przemiany polityczne i społeczno-gospodarcze przerwały działalność PZA, a tym samym Klub Miłośników Roślin Wodnych stał się stowarzyszeniem nieformalnym. Spotkania oficjalne przerodziły się w coroczne spotkania koleżeńskie w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu. Inicjatorem tych spotkań był kol. Ryszard Kamiński (Kierownik Działu Roślin Wodnych Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu). Na wystawie w Opolu w 1989 roku zaproponował organizację kolejnego spotkania w 1990 roku we Wrocławiu. Organizację od strony formalnej i przewodnictwo klubu powierzono koledze Andrzejowi Łabudzkiemu z Wrocławia a ciężar faktycznej organizacji przejęli koledzy z Wrocławskiego Ogrodu Botanicznego: dr Ryszard Kamiński, Andrzej Mazowiecki i Ludwik Haaas. Profesjonalne przygotowanie i miła atmosfera spotkań we Wrocławiu sprawiły, że spotkania, corocznie w ostatnich latach, odbywają się do chwili obecnej. Nieformalne spotkania przekształciły się w prawdziwe sympozja akwarystyczne organizowane na terenie Ogrodu Botanicznego.
 
Liczba członków klubu utrzymuje się przez prawie cały okres działalności na stałym poziomie i wynosi +/- 60 osób. Lista roślin, uprawianych w polskich amatorskich akwariach, zawierała niegdyś przeszło 200 gatunków.
 
Pomimo, iż obecnie wszystko się skomercjalizowało, powoli wraca atmosfera entuzjazmu i często bezinteresownego zaangażowania ludzi końca lat 80-tych. Ruch akwarystyczny odnawia się a inicjatywę przejmują nowi, częstokroć bardzo młodzi ludzie. Powstają akwarystyczne kluby internetowe, olbrzymia ilość nowych krzyżówek odmian roślin i ryb, na pewno zmienia akwarystykę. Najważniejsze jest jednak to, aby to piękne hobby rozwijało się i miało coraz szersze kręgi wielbicieli.

Jako ciekawostkę prezentujemy tematy referatów na podstawie dokumentów jakie się zachowały:


Maj 1993

1. Stefan Jaworski "Emersyjna uprawa roślin wodnych"

2. Ryszard Kamiński "Grzybienie zimotrwałe (klasyfikacja, uprawa)"
3. Józef Kluczniok "Rodzaj Vallisneria w akwariach" i "Nowości roślinne uprawiane w akwariach"
4. Stefan Kornobis "Starzenie się wody" i "Nowości roślinne w literaturze"
5. Andrzej Małowiecki "Zbiory roślin wodnych we Wrocławskim Herbarium (+mała ekspozycja)"


Czerwiec 1999

1. Waldemar Ulatowski "Uprawa zwartek w paludarium"
2. Leon Nejmark "Zastosowanie dwutlenku węgla w hodowli roślin wodnych"
3. Krzysztof Grzegorczyk "Hodowla roślin wodnych w uprawach in vitro"
4. Magdalena Mularczyk "Rośliny wodne i błotne w uprawach Ogrodu Botanicznego (zarys historyczny)"
5. Ryszard Kamiński "Paprocie wodne - przegląd gatunku"


Wrzesień 2000

1. Krzysztof Grzegorczyk "Współczesne formy estetyki w akwarium"
2. Stefan Kornobis "Techniczne warunki oświetlenia w akwarystyce. Wpływ bocznego światła"
3. Eugeniusz Wejna "Elementy dekoracyjne w akwarystyce"
4. Ryszard Kamiński "Nowe odmiany żabieniec (rodz. Echinodorus)"


Wrzesień 2001

1. Stanisław Lis "Utrzymanie oczka wodnego w ogródku, zagadnienia filtracji i zwalczania glonów"
2. Stefan Kornobis "Jak zwalczałem chemicznie glony "pędzelkowate"
3. Stanisław Lis "Analiza przydatności różnych typów świetlówek, do uprawy roślin i obserwacji ryb w akwarium"
4. Ryszard Kamiński "Przegląd najbardziej interesujących dla akwarysty wodnych roślin krajowych"


Wrzesień 2002

1.Frans Van der Leest (Holandia) "Zakładanie i utrzymanie akwarium holenderskiego"(tłumaczył p. Jacek Grętkiewicz)
2.Bernd Greger (Niemcy) "Nawożenie roślin w akwarium (mikro, makroelementy oraz CO2)"(tłumaczyła dr Magda Mularczyk)
3.Ryszard Kamiński "Rośliny niskie w akwarium (gatunki, warunki uprawy)"